روانشناسی موج سوم: معرفی، اهمیت و نظریه‌های برجسته

3. نظریه‌های معروف در روانشناسی موج سوم

درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (Acceptance and Commitment Therapy – ACT):

این رویکرد که توسط استیون سی. هیز (Steven C. Hayes) در دهه 1990 معرفی شد، بر پذیرش تجربیات دردناک و تعهد به عمل بر اساس ارزش‌های شخصی تمرکز دارد. هدف آن کمک به افراد برای زندگی با معنا و بدون گرفتار شدن در دام افکار و احساسات منفی است.

رفتاردرمانی دیالکتیکی (Dialectical Behavior Therapy – DBT):

این نظریه توسط مارشا لینهان (Marsha Linehan) در دهه 1980 توسعه یافت و ترکیبی از درمان شناختی-رفتاری و تکنیک‌های مدیتیشن است که برای کمک به افرادی با مشکلات عاطفی شدید و رفتارهای خودآزاردهنده طراحی شده است.

رویکردهای مبتنی بر ذهن‌آگاهی (Mindfulness-Based Approaches):

این روش‌ها شامل درمان مبتنی بر ذهن‌آگاهی (Mindfulness-Based Stress Reduction – MBSR) است که توسط جان کبات-زین (Jon Kabat-Zinn) در دهه 1970 معرفی شد و بر توسعه ذهن‌آگاهی و تمرینات مدیتیشن برای کاهش استرس، افزایش تمرکز و بهبود سلامت روانی و جسمی تمرکز دارند.

درمان متمرکز بر شفقت (Compassion-Focused Therapy – CFT):

این رویکرد که توسط پل گیلبرت (Paul Gilbert) در اوایل دهه 2000 معرفی شد، بر توسعه شفقت به خود و دیگران تأکید دارد و به کاهش احساس شرم و خودانتقادی کمک می‌کند.

درمان مبتنی بر نقاط قوت (Strengths-Based Therapy):

این نظریه به شناسایی و تقویت نقاط قوت فردی توجه دارد و بر اساس رویکردهای مختلف مانند نظریات مارکوس باکینگهام (Marcus Buckingham) و دونالد کلیفتون (Donald Clifton) در دهه‌های اخیر شکل گرفته است، و تلاش می‌کند تا با استفاده از این نقاط قوت، مشکلات و چالش‌های زندگی را بهتر مدیریت کند.